წლიური ანგარიშგების მომზადება და მისი მნიშვნელობა
წლიური ანგარიშგების მომზადება ყველა კომპანიისთვის უმნიშვნელოვანესი პროცესია, რადგან ის ასახავს როგორც ფინანსურ შედეგებს, ასევე კომპანიის პროცესების გამჭირვალობას, საბოლოოდ კი შეგვიძლია ვთქვათ რომ ის აჯამებს კომპანიის გასული წლის შედეგებს და გვაძლევს საშუალებას მივიღოთ სრული სურათი, თუ რამდენად ეფექტური და მომგებიანი სამუშაო გასწია კომპანიამ მთელი წლის განმავლობში.
წლიური ანგარიშგების მომზადება აუცილებელია როგორც სახელმწიფო რეგულაციებისთვის, ასევე ინვესტორებისა და პარტნიორების წინაშე სანდოობის შესანარჩუნებლად.
წლიური ანგარიშგების მომზადება არამხოლოდ ინვესტორებისა და რეგულაციებისთვისაა საჭირო, არამედ მიღებული დოკუმენტი ბიზნესის განვითარების სტრატეგიის შემუშავებისათვის საკმაოდ დიდ საფუძველს ქმნის.
კომპანიას ანგარიშგების საფუძველზე შეუძლია განსაზღვროს:
- რამდენად მიზანმიმართულად იხარჯება ფინანსები;
- რა შედეგები მოიტანა განხორციელებულმა ინვესტიციებმა;
- რისი ოპტიმიზაციის საჭიროებაა მომდევნო წლისათვის;
წლიური ანგარიშგების მომზადება ასევე აუცილებელია არამხოლოდ შემდგარი ბიზნესისათვის, არამედ მისი საჭიროება სტარტაპი ს დროსაც გვხვდება, რადგან სწორედ შედგენილი ფინანსური ანგარიშგება არის პირველი ნაბიჯები ინვესტორების ნდობის მოსაპოვებლად.
წლიური ანგარიშგების მომზადება და სამართლებრივი ვალდებულებები
წლიური ანგარიშგების მომზადება საქართველოში რეგულირდება კანონმდებლობით და ყველა კომპანიას მოეთხოვება წლის დასრულების შემდგომ წარადგინოს შესაბამისი წლიური ფინანსური დოკუმენტაცია.
ძირითადი დეტალები, რომელიც აუცილებელია:
- ბალანსი – ასახავს კომპანიის ვალდებულებებსა და აქტივებს.
- მოგება – ზარალის ანგარიში – აჩვენებს კომპანიის ფინანსურ მომგებიანობას.
- ფულადი ტრანზაქციების ანგარიში – ასახავს კომპანიის მხრიდან თანხების მიმოცვლას.
- განმარტებითი ჩანაწერები – დამატებითი ინფორმაცია კონკრეტულ ტრანზაქციებსა და ციფრებთან მიმართებით.
წლიური ანგარიშგების მომზადება უნდა მოხდეს კონკრეტულად მოცემულ ვადებში, ხოლო დოკუმენტაციის წარუდგენლობის შემთხვევაში კომპანიას შესაძლოა პრობლემები შეექმნას საგადასახადო ორგანოებთან, რაც შემდეგში ითვალისწინებს ფინანსურ და რეპუტაციულ ზიანს.
წლიური ანგარიშგების მომზადება და ფინანსური სარგებელი
წლიური ანგარიშგების მომზადება როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, არ არის მხოლოდ ფორმალური ვალდებულება, ის რეალურად ქმნის ღირებულებებს კომპანიისათვის.
ქვემოთ მოცემულია იმ სარგებელთა ჩამონათვალი, რომელიც პროფესიონალურად შესრულებულ წლიური ანგარიშგების მომზადებას მოაქ:
- ინვესტორების ნდობა – ინვესტორებისათვის ოფიციალურად ცნობილია თუ სად და როგორ მოძრაობს მათი კაპიტალი და ნათლად ხედავენ რამდენად მომგებიანია კომპანია.
- საბანკო მხარდაჭერა – საბანკო კრედიტორები სწორედ ანგარიშგების საფუძველზე იღებენ გადაწყვეტილებას ბიზნეს სესხის გაცემის დამტკიცებაზე.
- შიდა ანალიზი – კომპანიის მენეჯმენტს ეძლევა საშუალება, რომ დაინახოს რამდენად სწორად არის გადანაწილებული კომპანიის რესურსები.
- სამომავლო გრძელვადიანი სტრატეგია – ანგარიშგება ეხმარება ბიზნესს, რომ განსაზღვროს მომავალი წლების პრიორიტეტები, მიღებული სტატისტის მიხედვით.
წლიური ანგარიშგების მომზადება განსაკუთრებულად სასარგებლოა მაშინაც, როცა კომპანია გეგმავს გაფართოებას ან/და პარტნიორთა დამატებას. სწორედ ეს დოკუმენტია ბიზნესის რეალური შედეგების ამსახველი.
წლიური ანგარიშგების მომზადება ძირითადი ეტაპები
წლიური ანგარიშგების მომზადება და მონაცემთა შეგროვება
წლიური ანგარიშგების მომზადება იწყება მონაცემთა შეგროვებით. კომპანია ვალდებულია შეაგროვოს ყველა მის ხელს არსებული ფინანსური დოკუმენტი, როგორიცაა: ინვოისები, ხელშეკრულებები, გადასახადების გადახდის დასტურები და ა.შ
წლიური ანგარიშგების მომზადება და ანგარიშების შედგენა
მონაცემების შეგროვების შემდეგ იწყება ფინანსური დოკუმენტაციების შედგენა. ბალანსი შეადგენს თუ რა რესურსებითაა კომპანია ბაზარზე წარმოდგენილი, მოგება-ზარალის ანგარიში ასახავს თუ რამდენად მომგებიანია კომპანიის საქმიანობა, ხოლო ფულადი ნაკადების ანგარიში კი რამდენად მიზანმიმართულად მოძრაობდა თანხა კომპანიაში.
ეს ეტაპი ხშირად ყველაზე დატვირთულ პროცედურად ითვლება, რადგან ამ დროს აუცილებელია საერთაშორისო სტანდარტების დაცვა. მაგალითად – თუ კომპანია თანამშრომლობს უცხოურ ინვესტორებთან, შესაბამისად ანგარიშგება აუცილებელია შედგენილი იყოს IFRS წესების შესაბამისად.
წლიური ანგარიშგების მომზადება და აუდიტი
იმ კომპანიებისთვის, რომლებიც საკმაოდ დიდ ბრუნვას ახორციელებენ წლის განმავლობაში აუდიტი პრაქტიკულად სავალდებულოა. აუდიტორი კომპანიისგან დამოუკიდებლად ამოწმებს დოკუმენტაციების სისწორეს და ადასტურებს, რომ მათი ინფორმაცია რეალურს შეესაბამება.
წლიური ანგარიშგების მომზადება აუდიტის პროცესში კიდევ უფრო სანდო ხდება, რაც ასევე განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია ინვესტორებისათვის.
წლიური ანგარიშგების მომზადება და ტექნოლოგიური მხარდაჭერა
თანამედროვე ბიზნესებში ტექნოლოგიები საკმაოდ მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ. წლიური ანგარიშგების მომზადება პროგრამული უზრუნველყოფის დახმარებით კი ბევრად უფრო სწრაფს და ეფექტურს ხდის პროცესს.
ქვემოთ მოცემულია პროგრამების ძირითადი უპირატესობები:
- მონაცემების ავტომატური გენერაცია
- შეცდომების მინიმუმამდე შემცირება
- ანგარიშების მარტივი გაახლება
- ანალიტიკა რეალურ დროში
მაგალითისთვის – მცირე და საშუალო კომპანიებისთვის შესაფერისია ისეთი ტექნოლოგიური პროგრამები, რომლებიც მარტივად ინტეგრირებადია საბანკო სისტემებთან და ის ავტომატურად ასახავს ტრანზაქციებს. ამ ყველაფრის დახმარებით წლიური ანგარიშგების მომზადება აღარ არის დამღლელი და მძიმე, ქაღალდზე დამყარებული პროცესი.
წლიური ანგარიშგების მომზადება და სარგებელი კომპანიებისთვის
წლიური ანგარიშგების მომზადება იმის გარდა, რომ ვალდებულებაა ის კონკურენტულ უპირატესობებსაც ქმნის.
ქვემოთ მოცემულია თუ რა სარგებლის მოტანა შეუძლია ამ პროცესს:
- კომპანიას აქვს შესაძლებლობა მიღებული სურათის საფუძველზე დაგეგმოს სამომავლო პროცესები და ოპტიმიზაციები
- ზრდის ნდობას როგორც მომხმარებლების, ასევე ინვესტორების მხრიდან
- მნიშვნელოვნად იზრდება კომპანიის შიდა კონტროლი და ხარჯების ოპტიმიზაცია
- მენეჯმენტს აქვს შესაძლებლობა დაინახოს კომპანიის სუსტი წერტილები
წარმატებული მაგალითია ის კომპანიები, რომლებმაც წლიური ანგარიშგების საფუძველზე აღმოაჩინეს მათი პრობლემები და არამიზნობრივი ხარჯები, რაც საბოლოოდ მათი წარმატების გასაღებიც აღმოჩნდა.
წლიური ანგარიშგების მომზადება და გავრცელებული შეცდომები
წლიური ანგარიშგების მომზადება როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ დღევანდელ სამყაროში საკმაოდ გამარტივებულია, თუმცა მიუხედავად ამისა არსებობს სირთულეები, რომლებიც საბოლოოდ შესაძლოა შეცდომებად გადაიქცეს.
ყველაზე გავრცელებული შეცდომებია:
- მონაცემების დაგვიანებით შეგროვება
- კატეგორიების არასწორი დახარისხება
- საერთაშორისო სტანდარტების შესახებ არასაკმარისი ცოდნა
- აუდიტის იგნორირება
წლიური ანგარიშგების მომზადება თუ არაპროფესიონალურად ჩატარდა და თავი იჩინა შეცდომებმა, ამ შემთხვევაში კომპანიას არა მხოლოდ კანონმდებლობასთან აქვს პრობლემები, არამედ პარტნიორებთანაც რომლებიც კომპანიის სანდოობას ეჭვქვეშ ჩააყენებენ.
სწორედ ამიტომ, თუ გსურს მიიღო პროფესიონალური წლიური ანგარიშგების მომზადება და აიცილო თავიდან შესაძლო პრობლემები – მოგვმართე ჩვენ, გუნდს რომელიც დაკომპლექტებულია პროფესიონალი და გამოცდილი წევრებით.
წლიური ანგარიშგების მომზადება რჩევები და რეკომენდაციები
წლიური ანგარიშგების მომზადება ბევრად მარტივი ხდება მაშინ, როდესაც კომპანია ითვალისწინებს რეკომენდაციებს და იცავს ამ პროცესისათვის ყველა განკუთვნილ წესს.
პრაქტიკული რჩევები:
- დაიწყეთ ფინანსური მონაცემების შეგროვება წლის დასაწყისშივე, რაც შეამცირებს შეცდომების დაშვებას.
- გამოიყენეთ თანამედროვე პროგრამები, რაც უფრო მარტივს და ეფექტურს გახდის პროცესს.
- აუცილებლად ჩართეთ პროცესში პროფესიონალი ბუღალტერი ან ფინანსური მენეჯერი, რომელიც საკმაოდ მაღალი გამოცდილებით გამოირჩევა – ამაში კი ჩვენ დაგეხმარებით, საბუღალტრო კომპანია Countman.
წლიური ანგარიშგების მომზადება სტრატეგიული პროცესია, რაც კომპანიის განვითარების ერთ-ერთ საყრდენად იქცევა, ამიტომაც არ შეხედოთ ამ პროცესს ისე როგორც ვალდებულება.
წლიური ანგარიშგების მომზადება დასკვნა
წლიური ანგარიშგების მომზადება საბოლოოდ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ არის პროცესი რომელიც აერთიანებს: სამართლებრივ ვალდებულებებს, ფინანსურ სარგებელს და გვეხმარება სამომავლო სტრატეგიის დაგეგმვაში. სწორად შესრულებული წლიური ანგარიშგების მომზადება ქმნის სანდოობას, აძლიერებს კომპანიის ბაზარზე პოზიციონირებას და უზრუნველყოფს მის მდგრად განვითარებას.